วัดป่าสักเหนือ

วัดป่าสักเหนือ ตั้งอยู่ที่หมู่ 4 ตำบลแม่เย็น อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย. วัดป่าสัก (ซึ่งอาจเป็นคนละแห่งกับวัดป่าสักเหนือ แต่มีข้อมูลเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวข้อง) สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 1838 โดยพญาแสนภู กษัตริย์องค์ที่ 3 แห่งราชวงศ์มังราย เพื่อเป็นที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุโคปผะธาตุ (พระธาตุกระดูกตาตุ่มข้างขวา) ที่นำมาจากเมืองปาฏลีบุตร ประเทศอินเดีย. ชื่อ "วัดป่าสัก" มาจากการที่พญาแสนภูโปรดฯ ให้ปลูกต้นสักจำนวน 300 ต้นรอบบริเวณวัด. วัดป่าสักมีชื่อเสียงในด้านสถาปัตยกรรมและศิลปกรรม โดยเฉพาะปูนปั้นที่สวยงามที่สุดในยุคต้นล้านนา. ลักษณะสถาปัตยกรรมแสดงถึงการผสมผสานศิลปะจากหลายแหล่ง เช่น ศิลปะสุโขทัย พม่า (สมัยพุกาม) และหริภุญไชย. โบราณสถานแห่งนี้ได้รับการกล่าวถึงใน "พงศาวดารเมืองเงินยางเชียงแสน" และ "ชินกาลมาลีปกรณ์". แม้ว่าข้อมูลที่เจาะจงเกี่ยวกับ "วัดป่าสักเหนือ" ในอำเภอพานจะน้อย แต่โดยทั่วไปแล้ว วัดป่าสักในจังหวัดเชียงรายถือเป็นโบราณสถานที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์และศิลปะในยุคล้านนา.