วัดผาแตก

วัดผาแตก ตั้งอยู่ที่ตำบลเวียงพางคำ อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย. วัดแห่งนี้มีลักษณะเด่นคือ มีการก่อสร้างถาวรวัตถุที่ผสมผสานศิลปะไทยใหญ่ ศิลปะพม่า และศิลปะล้านนาประยุกต์. โดยเฉพาะอย่างยิ่ง วิหารมีการตกแต่งด้วยศิลปะไทยใหญ่ บริเวณเชิงชายเรียกว่า “ปายซอย” ซึ่งใช้สิ่วโลหะกล้าตอกแผ่นอะลูมิเนียมเป็นลวดลายต่างๆ. พระพุทธรูปในวิหารเป็นศิลปะแบบหลวงพระบาง หรือที่เรียกกันทั่วไปว่าเชียงแสนลาว. นอกจากนี้ ยังมีเจดีย์ที่มีรูปทรงแบบทรงปราสาทหกเหลี่ยม พร้อมเจดีย์บริวารโดยรอบ. ศาลาอเนกประสงค์ของวัดก็มีรูปแบบสถาปัตยกรรมของชาวไทยใหญ่ผสมผสานกับศิลปะพม่า ซึ่งพบได้ทั่วไปในชุมชนชาวไทยใหญ่ โดยเฉพาะในจังหวัดแม่ฮ่องสอน. วัดผาแตกยังเป็นที่รู้จักในชื่อ "วัดคูหาสวรรค์ผาแตก" หรือ "ผาคำ". เป็นวัดราษฎร์ที่ตั้งอยู่ริมหน้าผา สามารถมองเห็นวิวเมืองแม่สายได้ทั้งเมือง. บางครั้งมีการกล่าวถึง "บ้านผาแตก" ซึ่งเป็นชุมชนที่ผู้อาวุโสเล่าว่ามีชาวกะเหรี่ยงอพยพมาตั้งถิ่นฐานบริเวณใกล้ลำห้วยแม่ริม เนื่องจากมีแหล่งน้ำอุดมสมบูรณ์และเหมาะแก่การเพาะปลูก. ชาวกะเหรี่ยงบ้านผาแตกนับถือศาสนาพุทธมาเป็นเวลานาน และได้มีการไปทำบุญที่วัดผาแตก.