วัดพระธาตุจอมกิตติ

วัดพระธาตุจอมกิตติ ตั้งอยู่บนยอดดอยน้อย ตำบลเวียง อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย. ตามพงศาวดาร พระเจ้าพังคราช กษัตริย์แห่งอาณาจักรโยนกเชียงแสน ทรงโปรดให้สร้างวัดนี้ขึ้นเมื่อประมาณปี พ.ศ. 1483 เพื่อบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ. องค์พระธาตุมีลักษณะเป็นเจดีย์ย่อมุมไม้สิบสองในศิลปะสมัยเชียงแสน. ต่อมาในปี พ.ศ. 2030 เจ้าสุวรรณคำล้านนา เจ้าเมืองเชียงแสน ได้สร้างครอบเจดีย์องค์เดิมไว้. ตำนานเล่าว่า กษัตริย์แห่งราชวงศ์โยนกองค์ที่ 24 คือ พระเจ้าพังคราช พร้อมด้วยโอรส คือ พระเจ้าพรหมมหาราช ได้รับพระบรมสารีริกธาตุ 16 องค์ จากพระพุทธโฆษาจารย์. พระเจ้าพังคราชจึงได้แบ่งพระบรมสารีริกธาตุออกเป็นหลายขนาด และบางส่วนได้พระราชทานให้พระเจ้าพรหมมหาราช นำไปประดิษฐานไว้ที่ดอยจอมกิตติ. ปัจจุบัน วัดพระธาตุจอมกิตติ เป็นหนึ่งในพระธาตุเก้าจอม ซึ่งเป็นปูชนียสถานสำคัญของจังหวัดเชียงราย. เชื่อกันว่าหากได้มากราบไหว้และตั้งจิตอธิษฐาน จะอุดมด้วยยศถาบรรดาศักดิ์ ลาภยศ และผู้คนสรรเสริญ. วัดนี้มีบันไดนาค 339 ขั้น เป็นทางขึ้นไปนมัสการ หรือสามารถนำรถขึ้นไปจอดบนพระธาตุได้. ในอดีต องค์พระธาตุเคยทรุดโทรมมาก แต่ได้รับการบูรณะปฏิสังขรณ์หลายครั้ง. ครั้งหนึ่ง ในปี พ.ศ. 2469 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้เสด็จพระราชดำเนินมานมัสการพระธาตุจอมกิตติ. และในวันที่ 18 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้เสด็จพระราชดำเนินมาทรงประกอบพิธียกฉัตรประดับยอดพระธาตุกลับคืนดังเดิม.