วัดพระธาตุจอมแว่
วัดพระธาตุจอมแว่ ตั้งอยู่ที่ตำบลเมืองพาน อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย. วัดนี้เป็นหนึ่งใน "พระธาตุ 9 จอม" ซึ่งเป็นปูชนียสถานสำคัญของจังหวัดเชียงราย.
**ประวัติ:**
วัดพระธาตุจอมแว่สร้างขึ้นโดยพญางำเมือง เจ้าเมืองภูกามยาว (พะเยา) ในราวปี พ.ศ. 1837. ตามตำนานเล่าว่า พญางำเมืองได้เสด็จขึ้นดอยซางคำ (ชื่อเดิมของดอยจอมแว่) เพื่อตรวจดูอาณาเขตบ้านเมืองของพระองค์. ต่อมา จึงโปรดให้ผู้มีความรู้ด้านการก่อสร้างและไพร่พล มาช่วยกันสร้างพระธาตุจอมแว่ขึ้นที่ดอยซางคำ โดยได้ก่อทับรอยฟาน และบรรจุพระเกศาธาตุ รวมถึงแก้วแหวนเงินทองไว้. การก่อสร้างเสร็จสมบูรณ์ในเดือน 8 จึงมีการเฉลิมฉลองเป็นเวลา 3 วัน 3 คืน.
ในสมัยต่อมา บ้านเมืองประสบภาวะไม่สงบ ทำให้วัดและพระธาตุทรุดโทรมลง. จนกระทั่งปี พ.ศ. 2380 พระยาหาญ เจ้าเมืองพานคนแรก ได้ทำการบูรณะขึ้นมาใหม่จากซากเดิม. ต่อมา ในสมัยพญาไชยชนะสงคราม เจ้าเมืองพานคนที่ 3 ก็ได้ร่วมกับศรัทธา 3 หมู่ บูรณะพระธาตุให้ใหญ่กว่าเดิม และบรรจุพระมหาชินธาตุไว้.
**ความเชื่อ:**
เชื่อกันว่าการมากราบสักการะพระธาตุจอมแว่จะช่วยให้แคล้วคลาดปลอดภัยจากสิ่งเลวร้าย. นอกจากนี้ คำว่า "แวะ" ในภาษาเหนือหมายถึงการแวะพัก หากใครได้แวะมากราบไหว้บูชา ก็จะประสบความปลอดภัย. อีกความเชื่อหนึ่งคือ "แว่" เปรียบเหมือนเสียงเริ่มต้นการพูดจา หากได้กราบไหว้และตั้งจิตอธิษฐานเกี่ยวกับการเจรจาธุรกิจ จะนำมาซึ่งความสำเร็จ.
**การเดินทาง:**
มีทางขึ้นวัด 2 ทาง คือทางรถยนต์ และทางบันไดนาคที่มี 327 ขั้น. สามารถเดินทางจากอำเภอแม่สรวยโดยใช้ทางหลวงหมายเลข 118 ไปยังทางแยกเชียงราย-แม่สรวย อำเภอแม่ลาว จากนั้นเลี้ยวขวาเข้าทางหลวงหมายเลข 1 ถนนเชียงราย-พะเยา มุ่งสู่อำเภอพาน ข้ามสะพานแม่น้ำลาว ผ่านบ่อน้ำร้อนห้วยทรายขาว เมื่อเข้าเขตอำเภอพาน เลี้ยวขวาเข้าถนนสายในตรงแยกวัดไชยมงคล เข้าไปประมาณ 300 เมตร จะพบทางเข้าพระธาตุจอมแว่อยู่ทางขวามือ.
ข้อมูลวัดไทย แบ่งตามประเภท
วัดพระอารามหลวง
วัดอรัญวาสี(วัดป่า)
วัดจีน และวัดอนัมนิกาย
สถานที่ท่องเที่ยว
สถานที่เรียนธรรมศึกษา
สถานที่เรียนบาลี
สถานที่เรียนพระอภิธรรม
สถานที่ปฏิบัติธรรม