วัดพระธาตุดอยกู่แก้ว

วัดพระธาตุดอยกู่แก้ว ตั้งอยู่ในอำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย เป็นวัดและโบราณสถานที่สำคัญ มีความเชื่อว่าสร้างขึ้นในสมัยอาณาจักรโยนกเชียงแสน เพื่อประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ ได้แก่ พระบรมเกศาธาตุและพระบรมธาตุตาตุ่มขวา. ชื่อวัด "กู่แก้ว" สันนิษฐานว่าเพี้ยนมาจากคำว่า "คู่แก้ว" ซึ่งหมายถึงพระธาตุสองพระองค์ หรืออาจหมายถึง "กู่" ที่แปลว่าเจดีย์ในภาษาล้านนา. วัดพระธาตุดอยกู่แก้วตั้งอยู่บนยอดเขา ทำให้สามารถมองเห็นทิวทัศน์ของพื้นที่ชุ่มน้ำเวียงหนองหล่มได้อย่างสวยงาม. บริเวณนี้ยังมีความเชื่อว่าเป็นที่ตั้งของเมืองโยนกนครในตำนาน เนื่องจากมีการค้นพบแหล่งโบราณคดีของมนุษย์ในบริเวณเวียงหนองหล่ม. ตามตำนานสิงหนวัติกุมาร กล่าวถึงพระพุทธเจ้าเสด็จมายังบริเวณนี้และได้ถวายพระเกศาบรรจุไว้ ต่อมาพระอุชุตราช กษัตริย์แห่งโยนกนคร ได้นำพระบรมสารีริกธาตุส่วนกระดูกตาตุ่มของพระพุทธเจ้ามาประดิษฐานเพิ่ม และสร้างพระธาตุครอบไว้. ประชาชนในท้องถิ่นเชื่อว่าวัดแห่งนี้เป็นวัดพระธาตุดอยกู่แก้วตามตำนาน เนื่องจากมีทิศทางสอดคล้องกับที่ระบุไว้.