วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ

วัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร หรือที่รู้จักกันในชื่อ "วัดใหญ่" ตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำน่านด้านทิศตะวันออกในอำเภอเมืองพิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก. วัดแห่งนี้เป็นพระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดวรมหาวิหาร และมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อจังหวัดพิษณุโลก. สันนิษฐานว่าวัดนี้สร้างขึ้นก่อนสมัยสุโขทัย โดยมีหลักฐานศิลาจารึกระบุว่าพ่อขุนศรีนาวนำถุมทรงสร้างพระทันตธาตุสุคนธเจดีย์. อย่างไรก็ตาม ในพงศาวดารเหนือระบุว่า สมเด็จพระมหาธรรมราชาที่ 1 (พระยาลิไท) แห่งกรุงสุโขทัย ทรงโปรดให้สร้างวัดพระศรีรัตนมหาธาตุขึ้นในปี พ.ศ. 1900 (ค.ศ. 1357) พร้อมกับการหล่อพระพุทธรูปสำคัญ 3 องค์ ได้แก่ พระพุทธชินราช, พระพุทธชินสีห์ และพระศรีศาสดา. จุดเด่นสำคัญของวัดคือเป็นที่ประดิษฐาน "พระพุทธชินราช" ซึ่งได้รับการยกย่องว่าเป็นพระพุทธรูปที่งดงามที่สุดองค์หนึ่งในประเทศไทย. นอกจากนี้ภายในวัดยังมีพระอัฏฐารส ซึ่งเป็นพระพุทธรูปยืน และพระเหลือ ซึ่งสร้างจากเศษทองสัมฤทธิ์ที่เหลือจากการหล่อพระพุทธชินราช. บานประตูประดับมุกของวิหารหลวงสร้างขึ้นในสมัยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ปี พ.ศ. 2299 (ค.ศ. 1756) โดยช่างหลวงสมัยอยุธยาตอนปลาย. วัดพระศรีรัตนมหาธาตุได้รับการบูรณะและพัฒนามาอย่างต่อเนื่องในหลายรัชสมัย และได้รับการยกฐานะเป็นพระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดวรมหาวิหาร ในปี พ.ศ. 2458 (ค.ศ. 1915) โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 6).