วัดมัชฌิมาวาส

วัดมัชฌิมาวาส ตั้งอยู่เลขที่ 5 ถนนอุดรดุษฎี ตำบลหมากแข้ง อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี. เดิมชื่อ "วัดโนนหมากแข้ง" เนื่องจากมีเจดีย์ศิลาแลงตั้งอยู่บนเนินดิน โดยมีตำนานเล่าว่าเจดีย์นั้นสร้างครอบตอต้นหมากแข้งขนาดใหญ่. วัดแห่งนี้ได้รับการสถาปนาขึ้นใหม่โดยพลตรี พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ในปี พ.ศ. 2436 พร้อมกับการสร้างเมืองอุดรธานี และพระราชทานนามว่า "วัดมัชฌิมาวาส" ซึ่งมีความหมายว่า "เป็นศูนย์กลาง เป็นย่านกลางแห่งการสร้างความดี". ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ 27 มกราคม พ.ศ. 2437 และได้รับการสถาปนาขึ้นเป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ เมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม พ.ศ. 2507. ภายในวัดมีปูชนียวัตถุสำคัญคือ "หลวงปู่นาค" ซึ่งเป็นพระพุทธรูปหินขาวปางนาคปรก เดิมประดิษฐานอยู่ในเจดีย์ศิลาแลง ปัจจุบันได้นำมาประดิษฐานไว้หน้าพระอุโบสถ และถือเป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์คู่เมืองอุดรธานี. นอกจากนี้ยังมีพระพุทธรูปสำคัญอื่นๆ เช่น พระพุทธนรสีห์มหามุนี พระประธานในพระอุโบสถ และพระพุทธาวศิษฐ์. วัดมัชฌิมาวาสมีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ ศิลปะ และเป็นศูนย์กลางทางพระพุทธศาสนาที่สำคัญของจังหวัดอุดรธานี. ในอดีตเคยเป็นศูนย์กลางการศึกษาพระปริยัติธรรมที่ใหญ่ที่สุดของมณฑลอุดร.