{๑๐๘๐} [๙๘๔] เหตุ ๙ เป็นไฉน

เหตุ ๙ คือ

กุศลเหตุ ๓ อกุศลเหตุ ๓ และอัพยากตเหตุ ๓

บรรดาเหตุ ๙ เหล่านั้น กุศลเหตุ ๓ เป็นไฉน

กุศลเหตุ ๓ คือ กุศลเหตุคืออโลภะ กุศลเหตุคืออโทสะ และกุศลเหตุคือ อโมหะ เหล่านี้ชื่อว่ากุศลเหตุ ๓

อกุศลเหตุ ๓ เป็นไฉน

อกุศลเหตุ ๓ คือ อกุศลเหตุคือโลภะ อกุศลเหตุคือโทสะ และอกุศลเหตุ คือโมหะ เหล่านี้ชื่อว่าอกุศลเหตุ ๓

อัพยากตเหตุ ๓ เป็นไฉน

อัพยากตเหตุ ๓ คือ อโลภะ อโทสะ และอโมหะ ฝ่ายวิบากแห่งสภาวธรรม ที่เป็นกุศล หรือในสภาวธรรมที่เป็นอัพยากตกิริยา เหล่านี้ชื่อว่าอัพยากตเหตุ ๓

เหล่านี้เรียกว่า เหตุ ๙ (๖)

{๑๐๘๑} [๙๘๕] อาหาร ๔ เป็นไฉน

อาหาร ๔ คือ

๑. กวฬิงการาหาร (อาหารคือคำข้าว)

๒. ผัสสาหาร (อาหารคือผัสสะ)

๓. มโนสัญเจตนาหาร (อาหารคือมโนสัญเจตนา)

๔. วิญญาณาหาร (อาหารคือวิญญาณ)

เหล่านี้เรียกว่า อาหาร ๔ (๗)

{๑๐๘๒} [๙๘๖] ผัสสะ ๗ เป็นไฉน

ผัสสะ ๗ คือ

๑. จักขุสัมผัส ๒. โสตสัมผัส

๓. ฆานสัมผัส ๔. ชิวหาสัมผัส

๕. กายสัมผัส ๖. มโนธาตุสัมผัส

๗. มโนวิญญาณธาตุสัมผัส

เหล่านี้เรียกว่า ผัสสะ ๗ (๘)