{๔๐๔}(ง) ธรรม ๔ ประการที่เป็นไปในฝ่ายเสื่อม คืออะไร

คือ โยคะ๑ (เครื่องเกาะเกี่ยว) ๔ ได้แก่

๑. กามโยคะ (โยคะคือกาม)

๒. ภวโยคะ (โยคะคือภพ)

๓. ทิฏฐิโยคะ (โยคะคือทิฏฐิ)

๔. อวิชชาโยคะ (โยคะคืออวิชชา)

นี้ คือธรรม ๔ ประการที่เป็นไปในฝ่ายเสื่อม

{๔๐๕}(จ) ธรรม ๔ ประการที่เป็นไปในฝ่ายคุณวิเศษ คืออะไร

คือ วิสังโยคะ๒ (ความพราก) ๔ ได้แก่

๑. กามโยควิสังโยคะ (ความพรากจากกามโยคะ)

๒. ภวโยควิสังโยคะ (ความพรากจากภวโยคะ)

๓. ทิฏฐิโยควิสังโยคะ (ความพรากจากทิฏฐิโยคะ)

๔. อวิชชาโยควิสังโยคะ (ความพรากจากอวิชชาโยคะ)

นี้ คือธรรม ๔ ประการที่เป็นไปในฝ่ายคุณวิเศษ

{๔๐๖}(ฉ) ธรรม ๔ ประการที่แทงตลอดได้ยาก คืออะไร

คือ สมาธิ ๔ ได้แก่

๑. หานภาคิยสมาธิ (สมาธิฝ่ายเสื่อม)

๒. ฐิติภาคิยสมาธิ (สมาธิฝ่ายดำรง)

๓. วิเสสภาคิยสมาธิ (สมาธิฝ่ายวิเศษ)

๔. นิพเพธภาคิยสมาธิ (สมาธิฝ่ายชำแรกกิเลส)

นี้ คือธรรม ๔ ประการที่แทงตลอดได้ยาก

{๔๐๗}(ช) ธรรม ๔ ประการที่ควรให้เกิดขึ้น คืออะไร

คือ ญาณ๓ ๔ ได้แก่

๑. ธัมมญาณ (ความรู้ในธรรม)

๒. อันวยญาณ (ความรู้ในการคล้อยตาม)

๑ ดูเทียบข้อ ๓๑๒ หน้า ๒๙๒ ในเล่มนี้
๒ ดูเทียบข้อ ๓๑๒ หน้า ๒๙๒ ในเล่มนี้
๓ ดูเทียบข้อ ๓๑๐ หน้า ๒๘๕ ในเล่มนี้