{๔๑๐} [๓๕๕] ธรรม ๕ ประการที่มีอุปการะมาก ธรรม ๕ ประการที่ควรเจริญ

ธรรม ๕ ประการที่ควรกำหนดรู้ ธรรม ๕ ประการที่ควรละ

ธรรม ๕ ประการที่เป็นไปในฝ่ายเสื่อม ธรรม ๕ ประการที่เป็นไปในฝ่าย คุณวิเศษ

ธรรม ๕ ประการที่แทงตลอดได้ยาก ธรรม ๕ ประการที่ควรให้เกิดขึ้น

ธรรม ๕ ประการที่ควรรู้ยิ่ง ธรรม ๕ ประการที่ควรทำให้แจ้ง

{๔๑๑}(ก) ธรรม ๕ ประการที่มีอุปการะมาก คืออะไร

คือ องค์ของผู้บำเพ็ญความเพียร๑ ๕ ได้แก่

ภิกษุในพระธรรมวินัยนี้

๑. เป็นผู้มีศรัทธา เชื่อพระปัญญาเครื่องตรัสรู้ของพระตถาคตว่า ‘แม้เพราะเหตุนี้ พระผู้มีพระภาคพระองค์นั้น เป็นพระอรหันต์ ตรัสรู้ด้วยพระองค์เองโดยชอบ เพียบพร้อมด้วยวิชชาและ จรณะ เสด็จไปดี ทรงรู้แจ้งโลก เป็นสารถีฝึกผู้ที่ควรฝึกได้ อย่างยอดเยี่ยม เป็นพระศาสดาของเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย เป็นพระพุทธเจ้า เป็นพระผู้มีพระภาค’

๒. เป็นผู้มีอาพาธน้อย โรคเบาบาง ประกอบด้วยไฟธาตุสำหรับ ย่อยอาหารสม่ำเสมอ ไม่เย็นนัก ไม่ร้อนนัก ปานกลาง เหมาะ แก่การบำเพ็ญเพียร

๓. เป็นผู้ไม่โอ้อวด ไม่มีมายา ทำตนให้เปิดเผยตามความเป็นจริง ในพระศาสดา หรือเพื่อนพรหมจารีผู้รู้ทั้งหลาย

๔. เป็นผู้ปรารภความเพียร เพื่อละอกุศลธรรม เพื่อให้กุศลธรรมเกิด มีความเข้มแข็ง มีความบากบั่นมั่นคง ไม่ทอดธุระในกุศลธรรม ทั้งหลายอยู่

๑ ดูเทียบข้อ ๓๑๗ หน้า ๓๐๖ ในเล่มนี้