| พระไตรปิฏก | เล่มที่ 13 |
| นิกาย | มัชฌิมนิกาย |
| ผู้แสดงธรรม | พระพุทธเจ้า |
| ผู้ฟัง | พราหมณ์ภารทวาชโคตร |
| สถานที่ | แคว้นกุรุ |
| Link | มาคัณฑิยสูตร |
มาคัณฑิยสูตร (ม. มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์ เล่ม ๑๒ ข้อ ๒๒๓) เป็นพระสูตรที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงแก่พราหมณ์มาคัณฑิยะ ซึ่งมีความเข้าใจผิดว่าพระพุทธเจ้ายังทรงยินดีในกามคุณทั้งห้าอยู่
พระพุทธเจ้าทรงอธิบายว่ากามคุณเป็นสิ่งไม่เที่ยง เป็นทุกข์ และมีความเร่าร้อน ทรงเปรียบเทียบผู้ติดในกามคุณเหมือนคนโรคเรื้อนที่เกาแผลด้วยไฟ เพื่อบรรเทาความคันชั่วคราว แต่สุดท้ายก็ยิ่งเจ็บปวดและลุกลามมากขึ้น
พระองค์ทรงละกามคุณได้แล้ว และทรงเห็นโทษของกามอย่างแจ่มแจ้ง ทรงค้นพบความสุขที่เกิดจากความสงบภายใน (วิเวกสุข) ที่ประณีตกว่าและปราศจากความเร่าร้อน
แก่นของสูตรคือการแสดงให้เห็นถึงโทษของกามสุข (ความสุขทางโลก) และคุณค่าของนิพพานสุข (ความสุขจากการดับกิเลส) ที่เกิดจากการปฏิบัติธรรมจนพ้นจากเครื่องผูกรัดทั้งปวง
| พระสูตร | ผู้แสดงธรรม |
|---|---|
| ชีวกสูตร | พระพุทธเจ้า |
| พหุเวทนิยสูตร | พระพุทธเจ้า |
| พรหมายุสูตร | พระพุทธเจ้า |
| เสลสูตร ๓ | พระพุทธเจ้า |
| อปัณณกสูตร | พระพุทธเจ้า |
| มหามาลุงกยสูตร | พระพุทธเจ้า |
| รัฏฐปาลสูตร | พระพุทธเจ้า |
| ธนัญชานิสูตร | พระสารีบุตร |