| พระไตรปิฏกเล่มที่ | 12 |
|---|---|
| นิกาย | มัชฌิมนิกาย |
| ผู้แสดงธรรม | พระพุทธเจ้า |
| ผู้ฟัง | หมู่ภิกษุ |
| สถานที่ | พระเชตวัน กรุงสาวัตถี |
| Link | นิวาปสูตร |
นิวาปสูตร (พระสูตรที่ 25 ในมัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์) เป็นพระสูตรที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงโดยเปรียบเทียบการปฏิบัติธรรมของบุคคลกับฝูงเนื้อและพรานเนื้อ
ในพระสูตรนี้ พระพุทธองค์ทรงเปรียบมารเป็นพรานผู้หว่านเหยื่อ (กามคุณ 5 คือ รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส) ล่อให้ฝูงเนื้อ (หมู่สัตว์และผู้ปฏิบัติธรรม) ติดกับ
พระพุทธเจ้าทรงจำแนกเนื้อออกเป็น 4 พวก เปรียบได้กับผู้ปฏิบัติธรรม 4 ระดับ คือ: 1. **พวกที่ 1:** กินเหยื่อแล้วติดกับ แสดงถึงผู้ที่หลงเพลิดเพลินในกามคุณ ไม่สามารถหลุดพ้นได้ 2. **พวกที่ 2:** หลีกเลี่ยงเหยื่อหลักได้ แต่ไปติดเหยื่อปลีกย่อยที่ใกล้เคียง แสดงถึงผู้ที่ละเว้นกามใหญ่ได้ แต่ยังติดข้องในกามเล็กๆ หรือสิ่งยั่วยุอื่น 3. **พวกที่ 3:** หลีกเลี่ยงเหยื่อได้ทั้งหมด แต่รากแห่งตัณหายังไม่ถูกถอน แสดงถึงผู้ที่สามารถควบคุมตนเองไม่ให้ติดในกามได้ แต่ยังไม่สามารถถอนกิเลสที่ฝังลึกในใจออกไปได้ จึงยังไม่พ้นจากอันตราย 4. **พวกที่ 4:** หลีกเลี่ยงเหยื่อได้ทั้งหมด และถอนรากแห่งตัณหาอวิชชาได้สิ้นเชิง แสดงถึงพระอรหันต์ ผู้ที่หลุดพ้นจากกิเลสทั้งปวงอย่างแท้จริง
หัวใจของนิวาปสูตรคือ การชี้ให้เห็นโทษของกามคุณ และความสำคัญของการถอนรากเหง้าแห่งตัณหาและอวิชชา เพื่อการหลุดพ้นอย่างแท้จริง ไม่ใช่เพียงแค่การหลีกเลี่ยงจากสิ่งยั่วยุภายนอกเท่านั้น
| พระสูตร | ผู้แสดงธรรม |
|---|---|
| สัมมาทิฏฐิสูตร | พระสารีบุตร |
| มหาสติปัฏฐานสูตร ๑ | พระพุทธเจ้า |
| อลคัททูปมสูตร | พระพุทธเจ้า |
| รถวินีตสูตร | พระปุณณมันตานีบุตร |
| มหาโคสิงคสูตร | พระพุทธเจ้า |
| สาเลยยกสูตร | พระพุทธเจ้า |
| มหาเวทัลลสูตร | พระสารีบุตร |
| จูฬเวทัลลสูตร | ธัมมทินนาเถรี |
| จูฬสีหนาทสูตร | พระพุทธเจ้า |
| มหาสีหนาทสูตร | พระพุทธเจ้า |