ภูมิชสูตร

สรุปเนื้อหา ภูมิชสูตร โดยย่อ

ภูมิชสูตร เป็นพระสูตรที่พระพุทธเจ้าทรงอธิบายถึงเหตุผลที่การบำเพ็ญพรหมจรรย์หรือความเพียรพยายามทางจิตวิญญาณของบุคคลบางคนนำไปสู่ผลสำเร็จ ในขณะที่บางคนกลับไม่สำเร็จ แม้จะมีความเพียรอย่างเดียวกันก็ตาม

พระองค์ทรงยกอุปมาด้วยการพยายามบีบเอาน้ำมันจากสิ่งต่าง ๆ:

• คนบีบเอา "น้ำมันจากทราย" ซึ่งเปรียบเหมือนผู้ที่ยังไม่ละทิ้งกามคุณและความยึดติดในโลก การบำเพ็ญเพียรของบุคคลเหล่านี้จะไร้ผล เพราะยังติดข้องในสิ่งที่ตรงกันข้ามกับเป้าหมาย
• คนบีบเอา "น้ำมันจากงาเปียก" คือผู้ที่ยังมีความเศร้าหมองหรือความยึดติดหลงเหลืออยู่ แม้จะพยายามแต่ก็ไม่อาจได้ผลเต็มที่
• คนบีบเอา "น้ำมันจากงาแห้ง" คือผู้ที่ละทิ้งกามคุณและความยึดติดทั้งปวงแล้ว การบำเพ็ญเพียรของบุคคลเหล่านี้จึงจะนำไปสู่ความหลุดพ้นได้อย่างแท้จริง

สาระสำคัญของภูมิชสูตรคือ การเน้นย้ำว่าความสำเร็จในการบำเพ็ญพรหมจรรย์นั้น ไม่ได้ขึ้นอยู่กับความพากเพียรอย่างเดียว แต่ต้องตั้งอยู่บนพื้นฐานของการละทิ้งกามคุณ ความยึดมั่นถือมั่น และการมีสัมมาทิฏฐิที่ถูกต้อง จึงจะนำไปสู่ความหลุดพ้นจากทุกข์ได้