สฬายตนวิภังคสูตร

สรุปเนื้อหา สฬายตนวิภังคสูตร โดยย่อ

สฬายตนวิภังคสูตร เป็นพระสูตรที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงการจำแนก "อายตนะ" ซึ่งหมายถึงที่ประชุม หรือเครื่องต่อแห่งการรับรู้ เพื่อทำความเข้าใจในธรรมชาติของประสบการณ์ที่เกิดขึ้นผ่านทวารทั้งหกอย่างละเอียดลออ

พระพุทธองค์ทรงจำแนกอายตนะออกเป็น ๑๘ หมวดใหญ่ ได้แก่ อายตนะภายใน ๖ (ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ), อายตนะภายนอก ๖ (รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส ธรรมารมณ์), และวิญญาณ ๖ (จักขุวิญญาณ โสตวิญญาณ ฆานวิญญาณ ชิวหาวิญญาณ กายวิญญาณ มโนวิญญาณ) นอกจากนี้ยังรวมถึงการจำแนก ผัสสะ ๖, เวทนา ๖, และตัณหา ๖ ที่เกิดขึ้นตามมาจากการกระทบกันของอายตนะเหล่านี้

จุดประสงค์หลักคือให้ผู้ปฏิบัติเข้าใจการทำงานของขันธ์ ๕ และอายตนะอย่างถ่องแท้ เห็นแจ้งตามความเป็นจริงว่าสิ่งเหล่านี้ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ และไม่ใช่ตัวตน เพื่อละความยึดมั่นถือมั่น นำไปสู่การปล่อยวางและการหลุดพ้นจากทุกข์ การจำแนกนี้จึงเป็นวิถีปฏิบัติอันประเสริฐที่นำไปสู่นิพพาน