| พระไตรปิฏก | เล่มที่ 12 |
| นิกาย | มัชฌิมนิกาย |
| ผู้แสดงธรรม | พระพุทธเจ้า |
| ผู้ฟัง | หมู่ภิกษุ |
| สถานที่ | แคว้นวัชชี |
| Link | จูฬโคปาลสูตร |
จูฬโคปาลสูตร (Chūḷagopāla Sutta) เป็นพระสูตรในพระไตรปิฎกที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงเปรียบเทียบภิกษุ (คณะสงฆ์) กับโคบาล (คนเลี้ยงโค) เพื่ออธิบายถึงลักษณะของผู้นำหรือผู้ปฏิบัติธรรมที่ดีและไม่ดี.
พระสูตรนี้ได้กล่าวถึง โคบาลที่ไม่ดี ซึ่งขาดความรู้ในการดูแลโค ไม่รู้จักทางน้ำ ทางเดิน ไม่รักษาโคให้ดี ทำให้ฝูงโคเสียหาย เปรียบได้กับภิกษุที่ขาดความรู้ความเข้าใจในพระธรรมวินัย ไม่ปฏิบัติตนอย่างถูกต้อง ไม่สามารถแนะนำผู้อื่นได้ดี นำไปสู่ความเสื่อมของพระศาสนา.
ในทางตรงกันข้าม โคบาลที่ดี ย่อมมีความรู้ความเข้าใจในการดูแลโค รู้จักทางน้ำ ทางเดิน คอยปกป้องรักษาโคให้ปลอดภัย ทำให้ฝูงโคเจริญงอกงาม เปรียบได้กับภิกษุผู้มีความรู้ความเข้าใจในพระธรรมวินัยอย่างลึกซึ้ง ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ เป็นที่พึ่งและแนะนำผู้อื่นได้ดี นำไปสู่ความเจริญรุ่งเรืองของพระศาสนา.
สรุปคือ จูฬโคปาลสูตรเน้นย้ำถึงความสำคัญของคุณสมบัติของพระภิกษุผู้เป็นผู้นำหรือผู้ปฏิบัติธรรมที่ดี ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการธำรงรักษาและเผยแผ่พระพุทธศาสนาให้คงอยู่และเจริญงอกงามต่อไป.
| พระสูตร | ผู้แสดงธรรม |
|---|---|
| สัมมาทิฏฐิสูตร | พระสารีบุตร |
| มหาสติปัฏฐานสูตร ๑ | พระพุทธเจ้า |
| อลคัททูปมสูตร | พระพุทธเจ้า |
| รถวินีตสูตร | พระปุณณมันตานีบุตร |
| มหาโคสิงคสูตร | พระพุทธเจ้า |
| สาเลยยกสูตร | พระพุทธเจ้า |
| มหาเวทัลลสูตร | พระสารีบุตร |
| จูฬเวทัลลสูตร | ธัมมทินนาเถรี |
| จูฬสีหนาทสูตร | พระพุทธเจ้า |
| มหาสีหนาทสูตร | พระพุทธเจ้า |